نورپردازی کارخانه‌ها

داشتن شرایط روشنایی مناسب برای کارخانه یا انبار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که یکی از عوامل زیان گذار بر روی کارکنان در محیط کاری به تأثیرات نامطلوب روشنایی بر سلامت چشم و بینایی افراد ارتباط پیدا می‌کند. وجود روشنایی مطلوب در محیط‌های کاری منجر به کاهش حوادث شغلی، افزایش بهره‌وری و در نتیجه، کاهش هزینه تولید می‌گردد. به طور معمول نورپردازی این مکان‌های صنعتی به دو گروه؛ روشنایی عمومی و موضعی تقسیم می‌شود که از روشنایی عمومی برای نورپردازی کلی فضاهای داخلی و محیط بیرونی استفاده می‌شود و روشنایی موضعی نیز جهت تامین نور مورد نیاز قسمت‌هایی که به نور بیشتری نیاز دارند مانند خط تولید و … به کار می‌رود.

فاکتور‌های مهم در روشنایی کارخانه‌ها

• توجه به ارتفاع سقف

یکی از پارامتر‌های مهمی که در زمان طراحی روشنایی و نور انبار یا کارخانه باید به آن توجه داشت، ارتفاع سقف می‌باشد. بسیاری از کارخانه‌ها و مراکز تولیدی سقف بلندتری نسبت به مکان‌های دیگر دارند. سقف‌های بلند و راهروهای باریک، رسیدن نور به همه مناطق را کمی دشوار می‌کند به همین منظور انتخاب محصولات روشنایی که توزیع نور را کنترل می‌کنند بسیار مهم است.

• محدود کردن خیرگی

خیرگی یکی از عوامل آزار دهنده در روشنایی است که باعث محدود شدن حوزه دید و ایجاد خستگی برای افراد می‌گردد که این امر در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها که افراد با وسایل پر خطر کار می‌کنند می‌تواند بسیار خطر ساز باشد به همین منظور استفاده از چراغ‌های LED که لنز آن‌ها به گونه‌ای طراحی شده است که نوری بدون خیرگی فراهم می‌کنند گزینه مناسبی برای افزایش ایمنی در محیط کار می‌باشد.

• دمای رنگ

در محیط‌هایی مانند کارخانه‌‌ها و کارگاه‌ها معمولا نور طبیعی کمی در دسترس می‌باشد و بیشتر نور محیط توسط نور مصنوعی تامین می‌شود به همین منظور نیاز است که در این محیط‌ها از روشنایی‌هایی با دمای رنگ های طبیعی (3300 تا 5000 کلوین ) و سرد ( بیش از 5000 کلوین) استفاده شود تا سبب ایجاد یک فضای زنده و پر انرژی شود که باعث عملکرد بهتر کارکنان می‌شود.

لامپ‌ها و چراغ‌های مناسب در روشنایی مکان‌های صنعتی

لامپ‌ها و چراغ‌های مورد استفاده در بخش صنعتی عبارتند از: لامپ‌های گازی، چراغ‌های سیلندری داخلی، چراغ‌های خیابانی و پروژکتور LED جهت نورپردازی محوطه بیرونی و چراغ‌های سوله‌ای، لامپ‌های فلورسنت، چراغ‌های LED و گازی جهت روشنایی محیط داخلی و موضعی. از میان انواع این محصولات روشنایی لامپ‌ها و چراغ‌های دارای تکنولوژی ال ای دی امروزه بیشترین کاربرد را در مکان‌های صنعتی دارند .پارامترهای مهم در انتخاب یک روشنایی مناسب برای نورپردازی کارخانه‌ها عبارتند از میزان روشنایی،‌ درخشندگی، یکنواختی نور، حداقل خیرگی، شاخص نمود رنگ و مصرف بهینه. در ادامه به بررسی ویژگی لامپ‌های ال ای دی و برتری آن‌ها نسبت به سایر محصولات روشنایی می‌پردازیم.

مزایای سیستم روشنایی صنعتی LED

• بهره نوری بالا

بهره نوری به نسبت شار نوری خارج شده از لامپ به توان مصرفی آن گفته می‌شود که واحد آن نیز (Lm/w) می‌باشد و نشان دهنده كارایی و بهره ‌وری لامپ است. به عبارتی هرچه بهره نوری یک لامپ بیشتر باشد به این معنا است که آن لامپ با مصرف انرژی کم‌تر، نور بیشتری تولید می‌کند که در واقع محصولات روشنایی ال ای دی درای بهره نوری بالایی می‌باشند و همین موضوع آن‌ها را به جایگزین مناسبی برای لامپ‌های قدیمی گازی و فلورسنت تبدیل کرده است. از این رو صاحبان صنایع با استفاده از محصولات روشنایی با تکنولوژی LED در کارخانه و کارگاه‌های خود می‌توانند تا حد چشمگیری هزینه‌های برق مصرفی خود را کاهش دهند.

• طول عمر بالا

اولین و مهم‌ترین ویژگی، لامپ‌های ال ای دی طول عمر بالای آن‌ها می‌باشد. لامپ‌ها ال ای دی طول عمری بین ۵۰ هزار تا ۶۰ هزار ساعت دارند. که در مقایسه با لامپ های دیگر بسیار بیشتر است. این لامپ‌ها به لحاظ ساختاری نیز استحکام و مقاومت بالایی دارند و همچنین در برابر روشن و خاموش شدن‌های مکرر نیز مقاوم می‌باشند و مانند سایر لامپ‌های معمولی در کوتاه مدت دچار افت نور و یا سوختگی نمی‌شوند. این ویژگی در مکان‌های صنعتی مانند کارخانه‌ها بسیار حائز اهمیت می‌باشد چرا که در این مکان‌ها به دلیل ارتفاع زیاد سقف و همچنین وجود ماشین آلات صنعتی که امکان جابجایی آن‌ها وجود ندارد یا بسیار دشوار می‌باشد تعویض سیستم‌های روشنایی کاری زمان بر و بسیار پر هزینه می‌باشد به همین دلیل استفاده از محصولات روشنایی ال ای دی با طول عمربالا می‌تواند تا حد زیادی سبب کاهش هزینه‌های تعمییر و نگهداری شوند.

استانداردهای روشنایی در کارخانه‌ها